طی پژوهش های جدید و تحقیقات انجام شده در این خصوص مشخص شد ه در زنان بارداری که از مکمل های آهن استفاده کرده و در دوران بارداری به این امر مبادرت ورزیده اند ، احتمال ابتلا نوزاد به اوتیسم تا حد بسیار زیادی کاهش یافته است.
طی بررسی های تخصصی مشخص شد که مادران باردار بالای ۳۵ سال سن که کمبود آهن داشته اند ، میزان بروز اوتیسم در فرزند آنها ۵ برابر بیش از سایرین است . حتی زنانی که درگیر مسئله ی متابولیکی بوده اند و با عوارضی همچون چاقی، بالا رفتن فشار خون، دیابت و . . . روبرو بوده اند، امکان ابتلا جنین به اوتیسم بارداری بسیار بیشتر از زنان سالم است.
اوتیسم چیست ؟
اوتیسم یک نارسایی ذهنی بوده که عموما در بچه ها ظاهر شده و در ارتباط با اطرافیان اختلالاتی ایجاد می کند شایع ترین این اختلالات عبارتند از : مشکلات تکلم ، انجام رفتارهای پرتکرار و . . .
عامل اصلی اوتیسم بارداری :
کمبود میزان آهن باعث کم خونی در مادر و جنین می شود. معمولا مسئله کم خونی در۵۰ درصد مادران و نوزادان ظاهر شده و بهترین راه مقابله با آن استفاده از مکمل های آهن می باشد . طبق نظر پزشکان متخصص زنان و زایمان، می توان گفت کمبود آهن در سال های اولیه زندگی باعث بروز اشکال در توانایی ذهنی و تکمیل مهارت های ارتباطی و کلامی خواهد شد. ماده پر اهمیتی که در رشد و پیشرفت امکانات مغزی طی سال های ابتدایی عمر اثر مثبت می گذارد همانا آهن است و چه بهتر که این ماده از مواد غذایی و به شکل طبیعی به بدن برسد.
متاسفانه افراط در مصرف چای و نوشیدنی های کافئین دار در کشورمان مشکلاتی برای سلامت افراد و به ویژه زنان باردار به همراه می آورد به این ترتیب به تغییر عادات غذایی، مصرف میوه ها و سبزیجات تازه ، استفاده از مواد غذایی غنی و طبیعی و محدود کردن نوشیدنی های کافئین دار، می تواند تا حد زیادی امکان سلامت شخصی را افزایش دهد .
دلایل ابتلا به اوتیسم
دلایل اوتیسم به درستی هنوز مشخص نشده است، اما برخی از تحقیقات نشان داده اند که بروز اوتیسم می تواند تحت تاثیر ژنتیک و عوامل محیطی است. این مطالعات یافته های زیر را تاکنون دربر داشته اند:
۱) اختلال در پیشرفت مغز در داخل رحم می تواند یکی از عوامل بروز اتیسم باشد.
۲) چاقی و دیابت هر دو می توانند موجب استرس و التهاب شوند که هر دو می توانند در افزایش خطر ابتلا به اوتیسم موثر باشند. طبق فرضیه ها سیستم ایمنی بدن آنتی بادی هایی به طور نامناسب تولید می کند که به مغز جنین آسیب وارد می کند.
۳) کمبود آهن بدن که باعث کم خونی در مادر و جنین می شود که معمولا در بیش از ۵۰ درصد از مادران و کودکان مبتلا مشاهده می شود. متاسفانه در خانم ها دفع آهن بیشتری وجود دارد که این خود باعث افزایش این عارضه می باشد. آمار نشان می دهد که در کشور ما به دلیل افراط در نوشیدنی های کافئین دار و چای و نوشابه درصد زیادی از مادران از کمبود آهن رنج می برند.
از مطالعات بالا می توان چنین برداشت کرد که سلامت مادر بخصوص در دوران بارداری می تواند خطر ابتلا به اوتیسم را کمتر کند و به نوعی سبب پیشگیری از اوتیسم شود. در ادامه راهکارهایی برای پیشگیری از اوتیسم ( کاهش خطر ابتلا به اوتیسم ) به شما معرفی می کنیم . این راهکارها شامل تغذیه صحیح و اصلاح سبک زندگی مادر می شود.
برای پیشگیری از اوتیسم چه کنیم ؟
قبلا ذکر کردیم که اوتیسم یک بیماری است که هم تحت تاثیر محیط و هم ژنتیک است،بنابراین باید سبک زندگی را به شیوه مناسب اصلاح کرد تا اثر ژنتیک را به حداقل برسانیم. یکی از راهکارهای پیشگیری از اوتیسم مصرف مواد غذایی سالم است.
مطالعات جدید حاکی از آن است که مصرف اسید فولیک -یا مولتی ویتامین های حاوی این ماده مفید – در دوران بارداری خطر به دنیا آوردن نوزاد مبتلا را تا۷۳ درصد کاهش می دهد. بهتر است بانوان جوان حتی قبل از بارداری و ازدواج ، اهمیت فراوانی به سلامت و تغذیه خود دهند.
در ادامه برای برای پیشگیری از اوتیسم ۵ راهکار را معرفی می کنیم:
۱-قرار نگرفتن در معرض آلاینده های هوا
اطلاعات منتشر شده توسط دانشگاه هاروارد بیانگر آن است که مواجه مادران با آلاینده های هوا ، خطر ابتلای جنین به اوتیسم را افزایش می دهد.بنابراین مناسب است که مادر دوران بارداری برای پیشگیری از اوتیسم از حضور در محیط های آلوده خودداری کند.
بیشتر آلودگی‌های مصنوعی ناشی از فعالیت وسایل نقلیه و کارخانه‌ها هستند.در روزهای بحرانی آلودگی هوا تا جای ممکن رفت و آمد در محدوده‌های مرکزی و پرترافیک شهر اجتناب کنید. استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی در سفرهای روزانه درون‌شهری خود را جایگزین خودروهای شخصی نمائید. فعالیت یا بازی کودکان در محیط‌های باز را محدود نمائید.
۲-خوردن غذاهای دارای اسید فولیک
مصرف اسید فولیک -یا مولتی ویتامین های حاوی این ماده مفید – در دوران بارداری خطر به دنیا آوردن نوزاد مبتلا را تا۷۳ درصد کاهش می دهد. اسید فولیک که به نام‌های فولات یا ویتامین B۹ نیز خوانده می‌شود. ویتامین B محلول در آب است و وظیفه آن محافظت از جنین در برابر ایجاد نقص های جدی مادرزادی است،که بسیاری از این نقص ها طی ۲۸ روز اول بارداری خود را نشان می دهند.
مادران باردار برای پیشگیری از اوتیسم از مصرف اسید فولیک غافل نشوند. اسید فولیک در بروکلی، لوبیا چیتی، تخمه افتابگردان، مارچوبه، نعنای خشک، موز، بادام زمینی وجود دارد.
۳-مصرف غذاهای ید دار
مقدار بسیار کم ید برای موجودات زنده لازم است. زیرا هورمون‌های تیروئید (تیروکسین و تری‌یدوتیرونین) حاوی اتم‌های ید است که مسئول متابولیسم بدن هستند. همچنین ید مهم‌ترین عنصر برای رشد مغز انسان است.
ید در عملکرد غده تیروئید زنان بسیار مهم است که کمبود آن سبب کندی رشد جنین، معلولیت شدید ذهنی و ناشنوایی شود. مادران باردار برای پیشگیری از اوتیسم بهتر در غذاهای خود نمک ید دار را قرار بدهند.
۴-مصرف آهن
همانطور که در مطالب قبلی ذکر کردیم کمبود آهن سبب کم خونی و سپس کاهش انتقال اکسیژن و سایر مواد خوراکی از راه جفت می شود. مطالعات نشان داده که مصرف آهن در پیشگیری از اوتیسم نیز موثر است.
آهن در جگر ،قلوه، تخم مرغ ،گوشت قرمز و سبزی های تیره مثل جعفری،ا سفناج و حبوبات مثل لوبیا و عدس و میوه های خشک مثل برگ زردآلو و دانه های روغنی می باشد.
۵-مصرف ویتامین D
مادرانی که ویتامین D مصرف می کنند احتمال تولد فرزندان مبتلا به اوتیسم آنها کمتر است. ویتامین در جذب آهن از روده موثر است و باعث جلوگیری از کم خونی می شود. ویتامین D در قارچ، شیر کامل،جو دو سر،ماهی تن کنسروی،شیرکاکائو،تخم مرغ وجود دارد.
نکات مورد توجه در پیشگیری از اوتیسم
گفته هایی هم در خصوص اینکه آیا واکسن های دوران کودکی در پیشگیری از اوتیسم دخالت دارند وجود دارد ولی هیچ شواهدی مبنی بر اینکه واکسن MMRدر پیشگیری از اوتیسم دخالت دارد وجود ندارد.
مصرف مولتی ویتامین ها و مکمل ها ۸_۴ هفته قبل از اقدام به بارداری در پیشگیری از اوتیسم موثر است.
طی مطالعات محققان به این نتیجه رسیدند که عفونت تب خال در دوران بارداری خطر ابتلا به اوتیسم را افزایش می دهد،اما لزوما به این معنا نیست که هرتب خال منجر به اوتیسم شود بلکه تنها عفونت تب خال مادرزادی که در هنگام بارداری ایجاد شده خطر ابتلا را افزایش می دهد.
